زیارتگاه خالد بن سنان

معرفی خالد  نبی

آخرین پیامبر تبلیغی ...

یکی از پیغمبران عرب بعد از عیسی خالد نبی غیث بن سنان عبسی بود، که در گفتگوی محاوره ای ترکمنان، ایشان را « حالت نبی » می گویند .

به نقل از کتاب ناسخ التواریخ، خالد بن سنان شش هزار و 123 سه سال بعد از به دنیا آمدن آدم وچهل سال قبل از حضرت محمد (ص) و در سال 530 میلادی بر تخت نبوت نشست و مردم زمان خود را به شریعت " اسماعیل ذبیح اله " دعوت می کرد.

مجموعه گورستان و زیاتگاه خالد نبی در یک منطقه کوهستانی و در فاصله 90 کیلو متری شمال شرق شهرستان گنبد کاووس و 55 کیلو متری شمال شرق شهرستان کلاله و 6 کیلومتری روستای گچی سو – نزدیک آی تمر از توابع بخش مراوه تپه و بر فراز قله کوه گوگجه داغ واقع شده است .

قله کوه گوگجه داغ که در بین مردم به قله « قدرت » نیز معروف است، حدود 700 متر از سطح دریا ارتفاع دارد . رشته کوه گوگجه داغ از مشرق به کوه های بابا شملک و از شمال و غرب و جنوب به هزار دره اطراف پیوسته است.

بررسی اعتقادات و باور های مردم پیرامون زیارتگاه و گورستان خالد نبی

قبر خالد نبی

در داخل زارتگاه خالد نبی و بر روی قبر وی پارچه سفیدی کشیده اند، که بر روی آن نوار ها و تکه های پارچه های رنگی بصورت افقی دوخته و آویزان شده است، که علت این اقدام بر نگارنده مشخص نگردید. ولی در نزد ترکمنان، سنتی وجود دارد، آنگاه که فرد جوانی که تازه ازدواج کرده، فوت نماید و اصطلاحا جوانمرگ شود، برای وی علاوه بر سنگ مزار، نماد خاصی از جنس پارچه های سفیدی که بر روی آن نوار های رنگی دوخته شده قرار می دهند.

سنگ شدن هندوانه ها

در داخل زیارتگاه خالد نبی و بر روی تاقچه یکی از پنجره ها، تعدادی سنگ های کروی و گرد نگهداری می شوند، این سنگ ها از محوطه بیرونی امامزاده و از پای سنگ مزارها جمع آوری شده است. ترکمن ها عقیده دارند، که این مکان پالیز هندانه ها بوده که بر اثر نفرین خالد نبی تبدیل به سنگ شده اند .

درخت نظر کرده 

در برابر در ورودی بقعه عالم بابا، درختچه کوچکی وجود دارد که اصطلاحا از آن به عنوان درخت نذر کرده یاد می کنند. زائرین ترکمن برای بر آورده شدن حاجات خود مانند فراوانی غلات، بهبودی زراعت، افزایش گله و رمه بخصوص برای زایش زنان سترون و عقیم به آن دخیل می شوند و توسل می جویند و در جهت قبله به آن نخ گره می زنند.

در خصوص درختان نذر کرده اضافه می شود که این درختان در کنار زیارتگاه ها و بقاع متبرکه روئیده می شوند، که نظیر آنها در استان گلستان علاوه بر خالدنبی در زیارتگاه های آق امام شهرستان آزادشهر و تکیه بابای روستای پاسنگ شهرستان مینودشت نیز دیده می شود.

زائرین و متوسلین به آنها معتقدند، که این درختان توسط امامزادگان مورد لطف و عنایت قرار گرفته شده و هر یک از آنها دارای قوه و روحی بزرگ هستند، و توسل و دعا در برابر آنها به منظور التجاه به درگاه قوه نمو کننده آنها است و از آنها برآورده شدن حاجات خود را طلب می کنند.

سنگ مزارهای گورستان خالد نبی به شکل انسان

درباره این سنگ قبرها روایات متعدد و متفاوتی وجود دارد. بعضی آنان را پیکره سنگ شده دشمنان خالد نبی می دانند، که گرفتار خشم خداوند شده و به شکل سنگ در آمده اند و گروهی دیگر آنان را یاران پیر (خالد نبی) می پندارند که به امر خداوند برای مصون ماندن از آسیب دشمنان به سنگ تبدیل شده اند.

طبق روایات خالد بن سنان که یکی از انبیاء الهی است در حین فرار از دست قوم خورشید به قله کوه گوگجه داغ پناه می آورد و با یارانش به خواست خداوند به شکل سنگ در می آیند تا اسیر دشمنان نشوند.

سنگ مزارهای گورستان خالد نبی به شکل کله قوچ 

در گورستان خالد نبی سنگ مزار هایی دیده می شود که به شکل کله قوچ حجاری و تراشیده شده اند. قوچ و شاخ قوچ در میان همه ترکمن ها و در قسمت های وسیعی از آسیای میانه بعنوان قدرت شناخته شده است. 

قوچ در نظرها یک حیوان بسیار پر قدرت و اسطوره ای است و چون مظهر باروری بوده و در گله زایش بوجود می آورد. بنابراین در نظر مردم محترم بوده است. قوچ نیز بعنوان یکی از حیوانات شاخدار، از حیوانات منسوب به خورشید محسوب می گردد.

متداولترین نمادی که تا کنون قوم ترکمن آن را نگهداشته نقش شاخ قوچ است: مظهر برکت و اقتدار و سمبل روح نیاکان.

نقشی که همه جا دیده می شود: از شکل سنگ مزار های سنگی، چوبی و حتی قرار دادن خود شاخ بر روی قبور و نقش آن در نمد های ترکمنی و گلیم ها و قال ها و در بافته ها و سر ستون خانه ها و مساجد . 

تیرک (دیرک) 

در مجاورت و محوطه بیرونی زیارتگاه خالد نبی تیر چوبی دیده می شود که به چوب درمان یا چوب سرگرمی نیز معروف است. جنس چوب از جنس درختان روسی و بنام درخت سوور است، که مجاورت چشمه خضر دندان می روئیده است. ترکمن ها اعتقاد دارند، که هر کس دندان درد دارد و یا تمایل دارد که به دندان درد مبتلا نشود، بایستی از تیر چوبی یاد شده بالا برود و نوک آن را گاز بگیرد. بر اثر استفاده زیاد از این تیر چوبی، سطح خارجی آن بسیار صاف و صیقلی شده است به نحوی که بالا رفتن از آن به دشواری ممکن است.

چشمه خضر دندان

در مجاورت زیارتگاه خالد نبی، چشمه آبی وجود دارد، که عموما در فصل بهار جریان دارد. به اعتقاد زائرین ترکمن آب این چشمه شفا بخش است و برای رفع مریضی دام ها و گله ها از آن استفاده می کنند. برخی از زائرین هم برای تبرک و شفا آب چشمه را با خود به همراه می برند

 

ادامه ...

برچسب‌ها: خالد نبی
ادامه مطلب